Zeven gesprekken voor een leven lang liefde

Dit is een boek waar je de tijd voor moet nemen. Het liefst samen met je man: lezen, bespreken, toepassen, neerleggen, nadenken en weer oppakken. Met jou en God verbonden is geen roman waar je binnen een paar dagen doorheen bent, het boek is als een handleiding voor een levenslange intieme(re) band met je geliefde. Dat willen we allemaal, toch? Maar, hoe doe je dat? In het boek legt schrijfster Sue Johnson uit dat je emotioneel ontvankelijk(er) moet worden als man en vrouw. Aan de hand van zeven gesprekken omschrijft Johnson hoe dit te leren.

Door Esmee Splinter

1. Wat wil de schrijver jou geven?
Het doel van het oorspronkelijk geschreven boek Houd me vast was voor klinisch psychologe en relatiedeskundige Sue Johnson om het door haar ontwikkelde Emotionally Focused Therapy beschikbaar te stellen voor iedereen. Met jou en God verbonden is een christelijke variant van Houd me vast. Johnson schreef deze variant samen met relatie- en gezinstherapeut – en christen – Kenneth Sanderfer, omdat de therapie voor getrouwden zoveel overlappingen heeft met Gods wil: Hij wil niet alleen een relatie met ons, Hij wil verbinding in en voor ons huwelijk (denk aan Adam en Eva). En Hij wil dat we liefhebben, dat is zelfs het belangrijkste gebod. Zowel het belang van relaties, verbinding (hechting), als liefhebben vormen ook belangrijke onderdelen van Emotionally Focused Therapy en kom je dus meerdere keren tegen in het boek.

Pagina 28: ‘We weten nu dat liefde in feite een hoogtepunt van de evolutie is, het meest dringende overlevingsmechanisme van de mens als soort. Niet omdat liefde ons aanzet tot paren en het verwekken van nakomelingen – we kunnen per slot van rekening ook zonder liefde paren! Maar wel omdat liefde ons ertoe aanzet om een emotionele band aan te gaan met enkele dierbaren die ons te midden van de ups en downs van het leven een veilige haven bieden. We zijn relationele wezens. God heeft ons geschapen om een relatie met Hem en anderen aan te gaan. We zijn voor verbinding geschapen.’

Deze drang naar emotionele hechting – om iemand te vinden tot wie we ons kunnen wenden en tegen wie we ‘Hou me vast’ kunnen zeggen – zit in onze geest en ziel opgeslagen. Hij is net zo belangrijk voor ons leven, onze gezondheid en ons geluk als voedsel, een veilige plek en seksualiteit. Voor onze lichamelijke en geestelijke gezondheid hebben we een emotionele verbinding met enkele onvervangbare mensen nodig. Alleen dan kunnen we overleven. Hieronder zul je zien dat recent onderzoek de waarheid van de Bijbel onderschrijft en dat ‘alle waarheid Gods waarheid is’. Je zult zien dat we er door het gehoorzamen van Gods gebod ‘Heb elkaar lief’ voor kunnen zorgen dat we niet alleen kunnen overleven, maar ook zeer goed kunnen gedijen, dus dat we volledig tot bloei kunnen komen.’

2. Welke tekst raakte jouw hart?
Onderzoeksresultaten rondom een veilige verbinding tussen liefhebbende partners waren onder andere: ‘Als we ons in het algemeen veilig voelen – dat wil zeggen: op ons gemak in de nabijheid van onze dierbaren en vol vertrouwen op hen kunnen rekenen – zijn we beter in staat om steun te zoeken en te geven. In een onderzoek van de psycholoog Jeff Simpson van de Universiteit van Minnesota vulden 83 stellen een vragenformulier over hun relatie in. Vervolgens namen ze in een ruimte plaats. De vrouwelijke partner was verteld dat ze kort daarna zou moeten meedoen aan iets waar de meeste mensen erg bang voor zijn (er werd niet bij gezegd waar het om ging). De vrouwen die via het vragenformulier hadden aangegeven dat ze zich in hun relatie veilig voelden, konden hun onzekerheid over wat zou komen openlijk met hun partner delen en hem om steun vragen. Vrouwen die hun behoefte aan hechting hadden ontkend en intimiteit meden, trokken zich op dergelijke momenten meer in zichzelf terug. De mannen reageerden op twee verschillende manieren op hun partner: als ze hadden aangegeven dat ze zich in hun relatie veilig voelden, gaven ze nog meer steun dan anders; ze raakten hun partner aan, glimlachten tegen haar en boven haar troost. Maar als ze hadden aangegeven dat ze zich qua hechtingsbehoeften niet op hun gemak voelden, waren ze opvallend minder meevoelend als hun partner haar behoefte aan steun uitsprak; ze bagetalliseerden de onzekerheid van hun partner, toonden minder warmte en raakten haar ook minder aan.’

Wat me raakte waren de woorden ‘vol vertrouwen op hen kunnen rekenen’. Ik heb net het werkboek RELATIE afgerond en de tekst die ik moest leren leven in week vier komt uit Spreuken 31:10-22: ‘Wie lukt het om een goede vrouw te vinden? Een goede vrouw is veel meer waard dan edelstenen. Haar man vertrouwt helemaal op haar. Dankzij haar zal hij nergens gebrek aan hebben. Zij doet hem goed, en geen kwaad, haar hele leven lang.’

Ik heb veel nagedacht en gezocht naar ‘het goede doen’, en ‘vertrouwen’ en ‘gebreken’ in de Bijbel. Toen ik bovenstaande tekst las, was mijn zoektocht voor mijn gevoel rond, ook aan de hand van 1 Kor. 13:4-8, over liefde die niet naar eigenbelang zoekt, geen kwaad denkt, alles (denk: fouten) bedekt (i.p.v. oordeelt en roddels) en niet ongepast handelen, en aan de hand van Genesis 2:18, ‘Het is niet goed dat een mens alleen is. Ik zal iemand maken die bij hem past en die hem kan helpen’.

Het vertrouwen dat mijn man op mij kan rekenen, mijn best daarvoor doen, is een liefdesdaad. Net zoals dat God altijd voor ons klaar staat als wij Hem aanroepen en op Hem vertrouwen. Jezus zelf was en deed het grootste liefdesoffer: Hij stierf uit liefde, zodat wij weten dat Hij altijd en ondanks al onze fouten van ons houdt. Onze geliefden moeten daar bij ons ook vanuit kunnen gaan. En wat gebeurt er als onze man het vertrouwen heeft dat hij op ons kan rekenen? Ze geven meer steun, affectie en troost. Prachtig, toch?

3. Welk handvat of inzicht heb je toegepast na het lezen van dit boek?
Hoewel er zeven voorbeelden van vragen en gesprekken staan die je zou kunnen opvolgen vind ik de inzichten in het boek rondom gedrag, gevoelens, hechting en de grote behoefte aan liefde van ieder mens het meest waardevolle. Door alle voorbeelden over gevoelens kan ik nu duidelijker, zonder omhaal (of eisen, of kritiek, of boosheid) communiceren richting mijn man als ik me kwetsbaar voel.

Op pagina 47 staat bijvoorbeeld: ‘Onder alle ellende (ruzies) vragen de partners (eigenlijk) aan elkaar: “Kan ik nog op je rekenen, je vertrouwen? Ben je beschikbaar voor mij? Zul je reageren als ik je nodig heb, als ik je roep? Ben ik nog belangrijk voor je? Waardeer je mij en aanvaard je mij? Heb je me nodig? Vertrouw je op mij?” Woede, kritiek en eisen zijn eigenlijk allemaal noodkreten naar de geliefde, pogingen om zijn of haar hart te openen, om de partner emotioneel gezien weer terug te winnen en het gevoel van een veilige verbondenheid te herstellen.’

Deze tekst helpt me te ontdekken waar mijn kwetsbaarheid vandaan komt: heb ik het gevoel dat mijn man niet reageert als ik hem nodig heb, of heb ik het gevoel dat hij mij niet vertrouwt of waardeert? Door hier bewust van te zijn, kan ik ook bewuster kiezen niet met woede, kritiek en eisen te reageren op die gevoelens en duidelijker communiceren naar mijn man wat ik nodig heb. Als hij op zo’n moment niet in mijn behoefte kan voorzien, val ik terug op het Woord: wat zegt God dat ik in deze situatie moet doen?

4. Welk verschil maakt het boek in je leven?
Vooral het nog bewuster zijn van hoe we gemaakt zijn en hoe ons gedrag is en waar onze behoeften liggen, zowel als man en vrouw, als dat van kinderen. Het belang van hechting en emotioneel beschikbaar zijn heeft me niet alleen anders doen kijken naar mijn man – mannen zijn kwetsbaarder en hulpbehoevender dan ik dacht; mijn man heeft zoveel baat bij mijn opbouwende woorden, een luisterend oor, steun en hulp als zijn ‘helper’ – maar het heeft me ook beter doen begrijpen waarom kinderen soms simpelweg een knuffel, aandacht en oogcontact nodig hebben, ook als ze boos zijn. Dit is net zo belangrijk voor ze als eten en drinken! Het heeft me van beide dus meer bewust gemaakt.

5. Waarom zou een ander het boek moeten lezen?
Hoewel in het boek staat dat wij zelf ook hechting nodig hebben, en ik die behoefte niet ontken, is mijn huwelijk veranderd doordat ik zelf mijn kruis ging dragen, doordat ik mijn eigen inzichten en gedachten losliet en ging bouwen op Gods waarheid, op wat Hij zegt over het huwelijk in het Woord en tegen mij persoonlijk tijdens gebed, in mijn hart. Ik bouw in eerste instantie dus op mijn relatie met Jezus en op Zijn Woord en probeer onafhankelijk van mijn mans emoties of gedrag lief te hebben. Door te bidden voor mijn man en Zijn waarheid toe te passen verandert mijn man ook – dat merk ik. Dus dit boek is niet mijn nieuwe Bijbel.

Maar het boek bracht mij wel een groot bewustzijn van hechting en ons diepe verlangen als mensen naar intieme relaties. Het grote gebod  ‘liefhebben’ kreeg een diepere laag. Het boek geeft mij nog meer ontzag voor hoe God ons heeft gemaakt en met nog meer passie en liefde wil ik Jezus nu volgen en mijn kruis op mij nemen, omdat dit boek nog duidelijker maakt hoe belangrijk en levengevend liefde ontvangen is. Iedereen die meer liefde wil geven en meer wil leren over hechting, het grote gebod liefhebben en die wil groeien in communicatie met haar partner, zou ik het boek daarom aanraden.